نهال آلبالو (نهالستان جلیلی)
نهال آلبالو
آلبالو با نام علمى Prunus cerasusاز خانواده Rosacea می باشد.
آلبالو گیاهی خزان پذیر با برگ های لوزی شکل بصورت متناوب روی شاخه ها قرار دارند. رنگ پوست آن قهوه ای روشن تا نقره ایست. آلبالو از نظر حجم در مقایسه با گیلاس فضای کمتری را اشغال میکند.
ارتفاع درخت آلبالو به 4-2 متر و ساقه ی برخی از ارقام بسیار انعطاف پذیر است و به راحتی بدون آنکه شکسته بشود خم میشود به همین دلیل در چیدن میوه بعضی ارقام نیازی به نردبان نمیباشد و میتوان شاخه درخت را خم کرد و میوه آنرا چید. گل روی اسپورهای سـالهای قبل و همچنین روی شــاخه های ســال قبل هم تشکیل میشود. گل ها بصورت 5-3 تایی در یک جوانه ظاهر و گلها دارای 5 گلبرگ، 5 کاسبرگ، پرچم و یک مادگی است. برعکس گیلاس آلبالو خود بارور است و برای تلقیح نیازی به ارقام گرده افشان ندارد. گرده آلبالو میتواند گل گیلاس را تلقیح کند.
گل آلبالو معمولاً دیرتر از سایر میوه های هسته دار باز میشود به همین دلیل معمولاً با خطر سرمازدگی مواجه نمیشود. میوه آلبالو دارای دم بلند که بر اساس بلندی یا کوتاهی دم تقسیم بندی میشود و معمولاً ارقام دم کوتاه مرغوب ترند. در اين گياه گل کامل است و قسمت خوراکى ميوه جدار رشد کرده تخمدان مىباشد. معمولا 90 روز بعد از اتمام گل درخت میوه آلبالو میرسد و قابل برداشت است و رنگ رسیده آن قرمز تیره است و حدود 95 درصد آلبالو برای تهیه کمپوت و آبمیوه و مربا به بازار عرضه میشود و مصرف خوراکی آن کم است .
اين گياه در مناطقى که به خاطر سرما براى زردآلو و هلو نامناسب هستند به خوبى رشد مىکنند و در مناطقى که داراى تابستانهاى خنک و خشک هستند بهتر رشد مىکنند. از نظر مقاومت در برابر سرما آلبالو مشابه سيب است. احتياج سرمائى آلبالو ۶۰۰ تا ۱۶۰۰ ساعت است، ارقام آلبالو معمولاً خودبارور مىباشند. گرده افشانى توسط حشرات انجام مىشود و براى توليد ميوه کافى نياز به کندوگذارى دارند. شکوفهها، بهصورت جانبى روى سيخکهاى کوتاه و روى شاخههاى يکساله نيز ايجاد مىشوند تا يک محصول اقتصادى توليد گردد و بدين لحاظ در اين گياهان تنککردن ضرورتى ندارد. گلهاى آلبالو معمولاً بعد از ساير ميوه هاى هستهدار باز مىشوند و اين امر باعث مىشود گياه از خطر سرماى ديررس بهاره در امان بماند.
نوع هرس
پيرايش (هرس) و تربيت کردن درختان آلبالو در نهالستان های ايران رایج نيست و در ساير نقاط دنيا نيز کوشش مىشود ميزان پيرايش در سطح حداقل نگه داشته بشود، زيرا پيرايش شديد به ويژه در سال هاى اوليه باعث دير به بار نشستن گياه و کم شدن گياه و کم شدن مقدار محصول مىگردد. تربيت کردن اين ميوه به شکل شلجمى باعث مىشود که شاخهها محکمتر گردند و برداشت (مکانيکي) آسانتر شود.
تکثیر:
آلبالو معمولا به روش های بذر , پاجوش ،قلمهگيرى، خوابانيدن،و پیوند قابل ازدیاد است آلبالو های معمولی به روش پاجوش کاشته می شوند ولی آلبالو گیلاسی و مجارستانی به روش پیوند با آلبالو تلخ و پیوند شکمی ازدیاد می یابد و در فصل پاییز انتقال به زمین اصلی انجام می شود یعنی بعد از ریزش برگ ها .
در ايران، از آلبالو تلخ نيز به خاطر مقاومت آن در برابر شرايط نامساعد خاک بهعنوان پايه استفاده مىکنند. اندازه درختان پيوندي، بر حسب قدرت و رقم پايه، از خيلى بزرگ تا پاکوتاه تغيير مىکند.