نگهداری از گل سنگ
نهالستان جلیلی در کرج
نام انگلیسی : Hypoestes phyllostachya
خانواده : Acanthaceae
بومی: جزایر گرمسیری و نیمهگرمسیری اقیانوس هند
در زبان انگلسیی به علت لکههای فراوان موجود بر روی پهنه برگ این گیاهان، آنان polka dot plant گیاه خالخالی خوانده میشوند. در ایران هم گاهی این گیاه به اشتباه گل سنگ و همچنین گاهی خال صورتی نامیده میشود. هیپو ئستس گیاهی علفی میباشد که همانند یک بوته کوچک رشد میکند و طرحهای رنگین برگهایش، آن را به گیاهی جذاب و دوستداشتنی تبدیل کرده . اندازه و رنگ لکههای موجود بر روی برگ نمونههایی از این گیاه که بعنوان گیاه زینتی مورد استفاده قرار میگیرند بسیار متنوع میباشند.
شرایط پرورش گیاه هیپوئستس :
خاک و کود مورد نیاز گیاه هیپوئستس :
خاک غنی با زهکشی متناسب و خوب (لیمونی و کمپوست خاک) برای این گیاه نیاز میباشد (یک قسمت تورب، یک قسمت خاک برگ پوسیده و یک قسمت ماسه) از جمله خاکهایی که میتوان استفاده کرد خاک پریسا ۱۶ میباشد که برای بنفشه آفریقایی نیز استفاده میگردد. خاک پریسا سبک، آب نگهدار و همزمان هوا نگهدار میباشد. مواد لازم را برای رشد دارا بوده و PH (اسیدیته) آن در حد ۴/۶ الی ۹/۶ میباشد. عاری از آفات و قارچهای مضر بوده و شماره درج شده روی بسته خاک مربوط به تعداد مواد داخل آن میباشد. خاک پریسا ۱۶ شامل ۱۶ ماده مفید برای این گیاه میباشد. اگر ریشههای گیاه از خاک بیرون زده باشد سریعاً گلدان گل را تعویض کنید. کود مورد استفاده در گیاه را باید هر ۱۴ روز یکبار و به میزان یک گرم در لیتر در ۶ ماه ابتدایی سال به خاک اضافه کرد.کود های ازته ،مثل کود های آپارتمانی باعث از بین رفتن قسمت های رنگی وسبز شدن برگ ها میشود.
نور مناسب هیپوئستس :
نور زیاد باعث شادابی گیاه و زیبایی برگها میگردد. البته فراموش نشود که این نور باید غیر مستقیم به گل بتابد زیرا تابش مستقیم برگها را میسوزاند. نور کم نیز باعث از بین رفتن نقاط و خالهای صورتی روی برگ شده و کم کم برگ به رنگ سبز تغییر رنگ خواهد داد. بهترین مکان برای نگهداری گل سنک در کنار پنجره میباشد.
دمای مورد نیاز هیپوئستس :
سرما باعث از بین رفتن لکه های صورتی روی برگ ها میشود. دمای روز ۲۹-۲۴ درجه سانتیگراد و دمای شب ۲۳-۲۱ درجه سانتیگراد برای این گیاه مناسب میباشد. دما نباید به زیر ۱۳ درجه سانتیگراد برسد. دمای مناسب از عوامل تاثیر گذار در نگهداری گل سنگ میباشد.
رطوبت و آبیاری هیپوئستس :
این گیاه دوستدار رطوبت بالا میباشد. شما میتوانید در زیر گلدان ظرفی تعبیه کرده (بزرگتر از گلدان) و داخل آن را سنگریزه بریزید و تا نیمه از آب پر کنید. با استفاده از این روش رطوبت گیاه تامین خواهد شد. در هنگام استفاده از آب، از آب ولرم (۲۵ درجه) بهره ببرید. آب سرد باعث ریزش برگها و کم رنگ شدنشان میشود. هیپوئستس در تابستان نیازمند نم و رطوبت میباشد و در زمستان کمتر احتیاج به رطوبت دارد. آبیاری این گیاه در تابستان ۳ بار در هفته و در زمستان یکبار در هفته میباشد. از آبیاری بیش از حد به گل سنگ خودداری کنید زیرا باعث زرد شدن برگها میگرد . حتما در بین دو آبیاری باید خاک خشک شود. یعنی وقتی که با نوک انگشت سطح خاک را لمس میکنید نباید رطوبتی احساس کنید.
تغذیه و هرس هیپوئستس :
میتوان براحتی این گیاه را بوسیله سر شاخه در یک گلدان کوچکی کاشت. تا بوته ها پرتر و زیباتر به نظر برسند. سپس کیسه ای روی گلدان کشیده بطوری که لبه های کیسه به زیر گلدان بروند. با اینکار محیط مرطوب برای قلمه ها فراهم کرده اید. کیسه حدود ۱ ماه روی گلدان باشد. پس از برداشتن کیسه حتماً یک بار سرشاخه ها را بزنید تا بوته پر شود. به مرور زمان شاخه های این گیاه بلند و باریک میشود به همین علت بطور منظم باید شاخه های بلند گیاه سرزنی شوند تا رشد شاخه های جانبی تحریک و گیاه حالت بوته ای بیابد.
تکثیر گیاه هیپوئستس :
برای کشت بذر گیاه بهتر میباشد که در ابتدا بذر مورد نظر را مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت در آب ولرم قرار دهید و سپس در داخل یک گلدان یا سینی بذر در عمق ۰٫۵ سانتیمتر کشت بشود. بستر کشت بذر گیاه باید مخلوطی از پیت ماس و پرلیت باشد. درصورت استفاده از خاک یا بسترهای دیگر درصد جوانهزنی کاهش مییابد و در مواردی موجب عدم سبز شدن بذرها میشود. از اواسط تا اواخر بهار، بذرها را به صورت پراکنده بکارید ودر دمای ۲۰ تا ۲۳ درجه سانتیگراد قرار بدهید.