احداث نهالستان
نهالستان جلیلی در کرج:
مهمترين مسئله ی ايجاد فضاي سبز كاشت نهال مي باشد . براي رسيدن به هدف هاي پيش بيني شده در توليد و كاشت نهال و بيشترين اهميت را كيفيت بذري كه كاشته مي شود و عوامل كاشت بر عهده دارند .
اساسي ترين كار در شروع کار در توليد و استقرار نهال خواهد بود و با توجه به اينكه جنگل كاري پر هزينه و بسيار پر زحمت مي باشد لذا بايد نهال مناسب كه از بذر مناسبي توليد شده باشد به عرصه ی كاشت منتقل بشود . براي تشريح اهميت موضوع ضرورت توليد بذر مناسب و عواملي را كه در كاشت نهال دخالت دارند به صورت مختصر توضيح مي دهيم.
امروزه نسبت حجم ريشه به سابقه بعنوان شاخص براي تعيين كيفيت نهال بكار مي رود علاوه بر اين عوامل ديگري مانند قطريقه و سيستم ريشه اي مطلوب مورد نظر مي باشد و درتعيين نسبت زنده ماني نهال موثر خواهد بود . هنگامي اين شرايط فراهم خواهد شد كه تكنيكهاي مختلف مانند هرس ريشه ، باز كاشت كردن ، آبياري كردن ، كود دادن و ساير عوامل ديگر به موقع انجام شود .
به خصوص داشتن اطلاعاتي در مورد مبداء بذر خصوصيات ژنتيكي بذر و نهال ضروري میباشد .
نهالستان
اگر توليد نهال و نهال كاري بدون آگاهي از مبداء از مبداء و ژنتيك بذرانجام شود این امكان وجود دارد كه اين نهال كاري در قدمهاي اوليه مستقر شود ولي اين عمل موقتي بوده و ممكن میباشد بعداً با شكست روبرو بشود . به هر حال مبداء و ژنتيك بذر بايد روشن و مشخص باشد و مهمترين عامل استقرار بعدي نهال و درصد زنده ماني نهالكاري كاشته شده خواهد بود .
2- تكنيكهاي كاشت :
1-2- انتخاب محوطه بذركاري :
بسترهاي كاشت و بازكاشت در واقع بسترهايي میباشند كه نهالستان بمنظور بذركاري و انتقال نونهال ها آمده مي شوند براي كاشت گونه اي حساس محل كاشت در قسمت هاي محافظت شده تغييرات جوي در نهالستان انتخاب مي شود . بطوريكه نور خورشيد صبح به آن نتابد و قسمت خواص فيزيكي باعث افزايش مواد غذايي خواهد شد . براي خاكهاي شني درصد مواد آلي مناسب 2 % و براي خاكهاي سنگين 3% توصيه مي شود .
درصورتيكه درصد مواد آلي كمتر از مقادير ذكر شده باشد، خواص فيزيكي و ساختمان خاك نامناسب بوده و مواد غذايي آن كم مي باشد . البته متقابلاً درصورت زياد بودن درصد مواد آلي نسبت ازت به كربن بهم خورده و اين نسبت بالاتر از نسبتي خواهد بود كه مناسب فعاليت ميكروارگانيسم هاي خاك ميباشد . دراين صورت فعاليت آنها افزايش پيدا كرده و ازت زايدي آزاد شده و باعث كاهش فسفر درخاك مي شود . به همين علت بايد تجزيه خاك قبل از اضافه كردن مواد به خاك انجام شود ومقدار عناصري كه به خاك بايد اضافه نمود بر اساس گونه اي كه تحت كشت خواهد شد تعيين شود .
2-2- آماده كردن بستر كاشت :
بذر پاشي و جوانه زدن بذر موقعي آسان خواهد بود . كه بستر بذر كاملاً تسطيح شده و از شن هاي درشت و باقيمانده گياهان و كلوخه هاي سخت پاك شده باشد . بستر بذر يا وسيله كارگر آماده ميشود و يا با استفاده ازماشين آلات مخصوص مهيا ميشود . سطح بستر بذر باید كاملاً صاف بوده و امتداد آن در يك خط مستقیم باشد ، رعايت اين مساله براي انحام عمليات مكانيزه بسیار ضرورت دارد . معمولاً عرض 20/1 مترو فاصله بين بستر هاي بذر يا راهرو 40 سانتيمتر در نظر گرفته مي شوند . طول بستر هاي بذر تابع طول قطعه مي باشد .
اختلاف ارتفاع بستر بذر يا راهروها در شرايط معمولي 10 سانتيمتر و درشرايطي كه مساله زهكشي خاك مطرح باشد 25- 30 سانتيمتر در نظر گرفته مي شود . شيب طولي بسترهاي بذر نبايد بيشتر از 3 درصد باشند .
شرايط زهكشي در سطح خاك و عمق خاك ، فرسايش و برآورد اقتصادي در سيستم آبياري نكات مهمي هستند كه در طراحي روشهاي آبياري در بسترهاي بذر ميبايست در نظر گرفته شود .
در شرايط زهكشي نامناسب بسترهاي بذر در امتداد شيب استقرار پيدا ميكنند و در شرايطي كه خطر فرسايش به وسيله جريانهاي سطحي و بارش وجود دارد بسترهاي بذر در امتداد خطوط كشوري احداث خواهد شد . موقعي كه شرايط زهكشي و ساير شرايط مناسب باشد بسترهاي بذر بايد عمود برجهت باد قرار گيرند .
3-2- ضد عفوني كردن بستر بذر :
گاهي ضرورت دارد كه بستر هاي بذر عليه آفات و بيماريهاي مختلف و علف هاي هرز بذركاري شده از سرماي بهاره و يخ زدگي سطح خاك درامان باشد . قسمتهايي از نهالستان كه ذكر شده براي كاشت و بازكاشت سوزني برگان مناسب میباشد و كلاً بايد به اين نكته توجه داشت :
در اراضي زير كشت سال قبل كاشت بذر مناسب نمیباشد و قطعاتي كه به صورت آيش زير كود سبز قرار داشته مناسب تر مي باشد . خاكهاي ماسه اي لومي مناسبترين قطعه نهالستان براي بذركاري میباشد و درصورتيكه چنين قطعه اي در دسترس نبود مي توان با اضافه كردن ماسه و كمپوست و پيت نسبت به اصلاح خاك اقدام نمود مساله حاصلخيزي در انتخاب قطعه مهمترين مساله ميباشد ولي در خاكهاي بسيار حاصلخيز نيز نهال ها رشد قدي كرده و ريشه ها توسعه مطلوب را پيدا نميكنند و اين ريشه ها قادر به تغذيه نهال درمرحله استقرار در زمين اصلي نخواهند بود . يكي ديگر از نكاتي كه بايد رعايت بشود زهكشي خوب خاك بستر كاشت ميباشد چون درصورت ضعيف بودن زهكشي ريشه ها خواهند پوسيد . بادگير نبودن قسمتهاي انتخاب شده نيز يكي از عوامل موثر خواهد . به هر حال در صورتيكه قطعه ديگري وجود ندارد بايد به وسيله بادشكن هاي مصنوعي يا بادشكن سبز محافظت بشود.
