نهال بیدمشک (نهالستان جلیلی)
نهال بیدمشک
نهال بیدمشک درخت یا درختچه ای زینتی از تیره بید است که دارای گل های زرد کمرنگ دم گربه ای میباشد. ارتفاع این درخت به ۹ متر نیز میرسد. بنابراین اندازه آن از بید معمولی کوچک تر ولی سنبله های آن دارای اسانس معطر هستند. گل های آن قبل از برگ ها ظاهر میشوند. اسانسی از این گیاه گرفته میشود بنام عرق بیدمشک، هم برای معطر کردن شربت و دارای خواص درمانی نیز میباشد.
بیدمشک درختی دو پایه و زینتی است. زیر پوست و روی چوب این درخت برجستگی های تیزی وجود دارد. برگ های آن در پایه های نر و ماده متفاوت است. روی برگ، سبز تیره و پشت آن کرکدار و روشن میباشد. برگ های درختان ماده معمولاً بیضی شکل و پهن تر از برگ های درختان ماده است. گل های آن نیز معطر میباشد.
بیدمشک گیاهی دگر گرده افشان است که گرده افشانی آن توسط زنبور عسل صورت میگیرد.
این گیاه برای رشد مطلوب به آب و هوای مرطوب و معتدل، آفتاب کامل تا نیمه سایه و خاک حاصلخیز، عمیق و مرطوب نیاز دارد.
خواص درمانی و کاربردهای صنعتی:
سنبله های بیدمشک دارای اسانس معطر است. اسانس یا عرق بیدمشک علاوه بر خواص درمانی برای معطر کردن شربت ها نیز به کار می‌رود. حکیم بوعلی سینا در کتاب قانون خود در مورد این گیاه اینگونه نوشتند: بیدمشک (بهرامج) از نباتات خوشبو است. مالیدن آب و افشره اش ورم ها را فرومینشاند. شکوفه بیدمشک و بو کردن برگ آن بادهای متراکم سر را درمان میکند. همچنین شکم را روان کند.
از نظر ترکیبات شیمیائی در پوست درخت بید وجود گلیکوزید سالیسین تأیید شده است. به علاوه در پوست این درخت، موم، صمغ، اکسالات و تانن وجود دارد. مصرف گلیکوزید سالیسین در کنترل روماتیسم مفصلی حاد، به صورت دو گرم هر سه تا چهار ساعت، مؤثر است.
نهال بیدمشک / نهالستان
این درخت جز اولین درخت هایی است که توی بهار گل میده (بعضی وقتا بادام زودتر گل میده ) و گرده و شهد غنی و خوبی داره . حدود ۲-۳ هفته گل داره و نیاز نسبتا زیادی به آب داره . یک سری درخت های دیگر نیز وجود دارد که ظاهرا شبیه به بیدمشک هستند مثل جودون (اسم محلی البرز مرکزی) و یکسری هم از نظر شهد شبیه به آن هستند مثل زرد بید ، البته زنبور نسبت به نهال بیدمشک کمتر روی آن کار میکند .
کاشت :
تکثیر این درخت بصورت قلمه ای است . برای این کار یک شاخه با قطر حدود ۲-۳ سانت را جوری می بریم که حداقل سه جوانه روی آن وجود داشته باشد . بالای آخرین جوانه را بصورت اریب قطع میکنیم . اگر هورمون ریشه دهی داشتیم قلمه ها رو توی هورمون میزنیم ( هورمون توی بازار تهران ۱۰۰۰۰ تا ۱۴۰۰۰ تومنه ) با رعایت جهت بالای قلمه داخل خاک میبریم .می توانیم پایین قلمه ها را خراش های کوتاه و سطحی بدهیم . بعد از کاشت بطور منظم آب میدیم تا برگ بزند . باید بدانیم که تا سال اول احتمال خشک شدنش در اثر کم آبی وجود دارد .
