گیاه برگ بو

نهالستان جلیلی در کرج

نام انگلیسی : LAURUS NOBILIS

خانواده :   LAURACEAE  – برگ بو

بومی : مدیترانه،اروپای جنوبی

گیاه برگ بو بصورت درختچه و درخت یافت می‌شود. معمولاً در تمام فصول سال سبز میباشد و طول درخت‌های آن به ده متر نیز می‌رسد. در بسیاری جاها برای تزیین باغ ها استفاده می شود، فصل شکوفایی این گیاه اواخر بهار و اوایل تابستان میباشد ،اما استفاده ی اصلی آن در آشپزی و بعنوان داروی گیاهی میباشد و درتمام مدیترانه به عنوان عطر غذا از آن استفاده میکنند.

ساقه ی آن بصورت راست و مستقیم رشد می‌کند و از دور به شکل جام وارونه یا سرو میباشد. برگ‌های آن ساده و همیشه سبز تیره میباشد و بین سه تا نه سانتیمتر رشد می‌کند. میوه (دانه‌های) این درخت طی ماه‌های فروردین و اردیبهشت به بار می‌نشیند و به رنگ سبز مایل به زرد است که طی ماههای تابستان به سیاهی می‌گراید. این درخت از مقاومت خوبی برخوردار میباشد و در مزارع و زمین‌های زیادی با تنوع آب و هوایی مختلف رشد می‌کند، لیکن در مقابل سرمای زیاد حساس میباشد.
اواخر زمستان زمان مناسبی برای جابه جا نمودن و کاشتن درختان و درختچه های زینتی میباشد. ارتفاع این گیاه بطور متوسط دو تا سه متر میباشد. البته در شرایط مطلوب خیلی بیشتر از اینها رشد نموده و ممکن میباشد به شکل درخت بزرگی با ارتفاع بیش از ده متر تربیت بشود. برگ بوی گلدانی تا ۲۰ سال عمر میکند اما در صورتی که برگ بو در فضای باز کاشته شده باشد، به راحتی تا ۵۰ سال عمر خواهد کرد، بنابراین این گیاه ارزش کاشت و مراقبت را دارد.

قسمت‌های مورد استفاده این درخت برگ و میوه آن میباشد. برگ این درخت داری تانن، یک ماده تلخ، مواد رزینی، پکتیکی، اسانس و ترکیبات پلی فنلی و آنتوسیانین می‌باشد. از برگ این گیاه قبلا در طب، عوام بعنوان معرق و رفع نزله استفاده به عمل می‌آمده ولی امروزه بعنوان چاشنی اغذیه و به منظور معطر ساختن برخی کنسرو‌ها نیز به کار می‌رود. برای برگ‌های آن اثر قی آور، مدر، ضد تشنج، قاعده آور نیز قائل اند. اسانس برگ و میوه در پیچ خوردگی مفاصل، بواسیر، رفع درد‌های رماتیسمی و نیز به عنوان مسکن و ضد التهاب مصرف دارد. در ضمن این گیاه دارای خاصیت آنتی اکسیدان و ضد قارچی می‌باشد.

ترکیبات شیمیایی برگ بو :

میوه برگ بو دارای اسانس روغنی فراری میباشد که دارای مقدار زیادی اسید یوریک میباشد. اسید لوریک از اسیدهای چرب است که به صورت متبلور سفید در می آید.در برگ های خشک برگ بو نیز از ۳-۱ درصد اسانس روغنی فرار بسیار معطر وجود دارد که از طریق تقطیر می توان استخراج نمود.در برگهای گیاه نیز اسانس روغنی فرار وجود دارد.

شرایط نگهداری و پرورش برگ بو :

آبیاری برگ بو :

آبیاری بیش از اندازه بخصوص برای نمونه هایی که در گلدان پرورش می‌یابند می‌تواند موجب پوسیدگی و آسیب به ریشه های گیاه شود بنابراین این گیاه و بخصوص انواع گلدانی آن را زمانی آبیاری کنید که سطح خاک تا حدودی خشک شده باشد. خشکی دیدن گیاه بخصوص زمانی که جوان میباشد یکی از دلایل زرد شدن برگ ها و ریزش آنان می باشد.

دمای مناسب برگ بو :

این گیاه در طی زمستان به راحتی دمای ۵- درجه سانتیگراد را تحمل می کند و مشکلی برای آن بوجود نمی‌آید. دمای کمتر از این حد را نیز به شرط کاشته شدن در مکانی که از کوران های بادهای سرد در امان باشد تحمل کرده و از بین نمی رود اما ممکن میباشد که ساقه های جوان به خصوص نوک ساقه ها آسیب دیده و خشک بشوند که می توان نسبت به کوتاه کردن ساقه های آسیب دیده در اوایل بهار اقدام کرد. همچنین ریشه‌های نمونه‌هایی که در گلدان کاشته شده اند به سرما حساس میباشند و بنابراین بهتر میباشد که قبل از سرد شدن هوا ، با پیچاندن لایه‌هایی محافظتی به دور بدنه گلدان، ریشه های گیاه را از یخ زدگی محافظت کرد و به طور کل انتقال انواع گلدانی به محیطی محافظت شده، زمانی که هوا به زیر ۵- می‌رسد توصیه شده .